[1896-1944]

Józef Koffler

Józef Koffler (November 28, 1896 – 1944) was een Pools componist, muziekleraar, musicoloog en muziekcolumnist.
Hij werd geboren in een Poolssprekend, joods gezin in Striy en begon met componeren op zijn twaalfde.
Zijn muziekstudie aan de Universiteit van Wenen werd onderbroken door een verplichte militaire dienst in het Oostenrijkse leger  (1916-1918). In 1918 meldde hij zich als vrijwilliger bij het Poolse leger, nam deel aan de Pools-Russische oorlog tot hij in 1920 gevangen werd genomen.
Koffler zette vervolgens zijn studie in Wenen voort bij grote namen als Guido Adler, Egon Wellesz en Felix Weingartner. Hij maakte kennis met Alban Berg en correspon-deerde met Arnold Schönberg.
In 1923 behaalde Koffler zijn doctoraal en werkte in verschillende theaters, waaronder het 'Burg Theater'.
Een jaar later vestigde hij zich in Lvov en vanaf 1928 doceerde hij aan de 'Polish Musical Society' in de vakken harmonie en atonale compositie.
Koffler publiceerde verscheidene artikelen, deels polemisch van aard, in Poolse kranten en recensies, hij gaf voordrachten voor de radio en was een actief pleitbezorger van Poolse muziek. Ook was hij een van de oprichters van een ISCM afdeling in Lvov (1930) en trad hij toe  tot het bestuur van de 'Poolse Componisten Associatie' in Warschau (1931).
Kofflers muziek klonk in Polen voornamelijk in Lvov, waar sympatiserende musici hem beschreven als 'modernistisch componist par excellence'.
Helaas zijn slechts enkele van zijn werken bewaard gebleven. Nadat de nazi's in 1941 Lvov hadden bezet, brak een zware tijd voor hem en zijn jonge gezin aan (zijn zoon Alan was vermoedelijk in 1938 in Engeland geboren). Zij verlieten Lvov op zoek naar een veilige plaats, maar werden vermoedelijk in 1944 door de nazi's vermoord. Over de omstandigheden en de plaats van hun dood is niets met zekerheid bekend.
Koffler was de eerste Poolse componist die vóór de tweede wereldoorlog het twaalf-toonssysteem van Schönberg in praktijk bracht.



Katarzyna Naliwajek-Mazurek PhD, Warschau.