1992 Radiomuziek

Na de eerste experimentele uitzendingen in de jaren 1919/20, vond op 29 oktober 1923 de eerste officiële radiouitzending plaats vanuit het gebouw van de platenfirma 'VOX' aan de Potsdamer Strasse in Berlijn.
Om klokslag 8 uur 's avonds, meldde zich de omroeper van de 'Sendestelle Berlin' met de 'Funkstunde'.
Naar schatting waren er op dat moment zo'n 200 luisteraars - radio's waren nog een zeldzaamheid.
Dat zou spoedig veranderen: een jaar later waren er al ongeveer 100.000 luisteraars en in 1931 bezat 48% van alle Berlijnse huishoudens een toestel.

Meer dan in andere landen, besteedde de Duitse radio aandacht aan cultuur: vanaf 1924 werden in anderhalf jaar 32 volledige opera's uitgezonden (voorzien van inleidingen en commentaar) en meer dan 150 kamermuziekuitvoeringen.
De uitzendingen waren steeds 'live', totdat - eind jaren twintig - ook grammofoonplaten werden gedraaid.
Deze snel groeiende branche had in 1930 reeds een jaaromzet van 30 miljoen exemplaren bereikt.
Ook moderne cultuuruitingen kwamen aan bod in de vorm van speciale uitzendingen ("Stunde der Lebenden') en opdrachten aan talloze hedendaagse componisten. Ook de proza- en poëzieschrijvers werden gestimuleerd: in 1929 schreef de 'Reichsrundfunk' een hoorspelprijsvraag uit waarop 1127 inzendingen binnenkwamen.

Uitvoerenden:
Ebony Band
Formatie uit het Groot Omroepkoor
Werner Herbers, dirigent
Franciska Dukel, mezzo sopraan
Mario Veldpape, bariton
Roland Krämer, spreker

Programma:

Jerzy Fitelberg Serenade für Rundfunk
  Nederlandse Premiere
Erwin Schulhoff a. Ukolébavka (Wiegelied)
  b. Zebrak ( de Bedelaar)
  Nederlandse Premiere
Erwin Schulhoff Hot Sonata voor saxofoon en piano
Hanns Eisler Unterhaltungsmusik
Edmund Nick Songs uit: Leben in dieser Zeit
  a. Das Chanson für Hochwohlgeborene
  b. Der Gesang vom verlorenen Sohn
  c. Die möbelierte Moral
  Nederlandse Premiere
George Anthall Sonatine für Radio
  Nederlandse Premiere
Hanns Eisler Tempo der Zeit

 

Uitgevoerd:
Concertgebouw kleine zaal, Amsterdam, 24 november 1992